Wakacyjnie!

Są! Upragnione, wyczekane i wymarzone wakacje! Ponad pięć tygodni luzu! Pięć tygodni? Pewnie wielu z was myśli –o rany, jak krótko! Wprawdzie w niektórych częściach Wielkiej Brytanii wakacje rozpoczęły się już tydzień temu..... Ale to wciąż jest tylko 6 tygodni. Czy rzeczywiście brytyjskie dzieci należą do tych nielicznych w Europie, którym dane jest cieszyć się z krótkich wakacji? Wygląda na to, że tak. Chociaż...... Dziś, już w otoczeniu walizek gotowych do naszych wakacyjnych wojaży, opowiem wam jak to naprawdę jest z tymi wakacjami w Anglii oraz jak mali wyspiarze kończą rok szkolny. Zaczynamy!



Spoglądając na kontynent Europejski można odnieść wrażenie, że te zaledwie kilka tygodni wakacji brytyjskich uczniów ustawia Anglię na ostatnim miejscu w sondażu traktującym o długości wakacji. W samej Polsce jest to więcej niż dwa miesiące, a przecież w Europie są także kraje, których mali obywatele mają trzymiesięczne i dłuższe letnie przerwy w nauce. Kiedy inni współczują brytyjczykom ich krótkich wakacji, sami Brytyjczycy raczej dziwią się innym europejskim społecznościom ich długimi wakacjami i zastanawiają się, jak wszyscy sobie z takim stanem rzeczy dają radę. Owszem, zdarzają się opinie, że może powinny być ciut dłuższe, ale zapewniam was, że gdyby komuś przyszło do głowy zmienić istniejący stan rzeczy wydłużając wakacje, rodzice protestowaliby nie zgadzając się na zmiany. Co innego przesunąć termin na chociażby te najpiękniejsze miesiące letnie jakimi są czerwiec i lipiec. Angielski sierpień nie szczędzi Wyspom deszczu. Czy tutejsi opiekunowie są aż tak bezduszni, że nie chcą dłuższych wakacji dla swoich milusińskich? Dlaczego? Odpowiedź jest prosta. Zwyczajnie chodzi o sprawowanie opieki nad dziećmi w czasie ich czasu wolnego. Tutejsze prawo jest surowe i zabrania dzieciom poniżej 14 roku życia pozostawać w domu bez opieki dorosłego. Wydaje mi się, że w tej kwestii większość rodziców stara się to prawo przestrzegać. Bezpieczeństwo dzieci, które potrafią mieć wyjątkowo orginalne pomysły gdy się nudzą spędza sen z powiek zawodowo aktywnym rodzicom. A każdy donos sąsiada może być dramatyczny w skutkach i grozi pozbawieniem opieki rodzicielskiej nad dziećmi, a nawet więzieniem. Jednak patrząc na brytyjskie ulice, gdzie dostrzeżemy wielu małolatów pozbawionych opieki dorosłych, możemy odnieść wrażenie, że prawo to dotyczy tylko pozostawiania dzieci w domu. Nic podobnego. Jedyne wytłumaczenie tego faktu jest takie, że części społeczeństwa ulica i centra handlowe wydają się bezpieczniejsze od własnego domu. Tak więc, kiedy zbliżają się wakacje, zdecydowana większość pracujących rodziców musi zapewnić swoim dzieciom opiekę. Często ożywia się instytucja babć i dziadków lub cioć. Organizowane są letnie kluby, coś na styl półkolonii, ale jest to dość kosztowne. Im krótsze wakacje, tym mniejszy kłopot dla opiekunów.

Inną kwestią jest fakt, że tutejszy uczeń ma wiele innych przerw w nauce w czasie całego roku szkolnego. Rok szkolny podzielony jest na trzy, a nie jak w przypadku Polski na dwa semestry. Pierwszy, jesienny (autumn term) rozpoczyna się we wrześniu i trwa do końca grudnia. Ale w jego połowie, pod koniec października, brytyjski uczeń ma tydzień wolnego. Takie ferie noszą tutaj nazwę – half term break, czyli przerwa w połowie semestru. Kolejne ferie związane są z okresem Bożego Narodzenia i zaczynają się na dwa, trzy dni przed świętami, a kończą po Nowym Roku. Nierzadko po Trzech Królach. Po Nowym Roku rozpoczyna się okres wiosenny (Spring Term). Jeśli jesteście ciekawi, gdzie zapodziała się zima to musicie wiedzieć, że w szkolnictwie nie obowiązuje terminologia - okres zimowy. Dla przeciętnego Brytyjczyka zima to tylko czas od Bożego Narodzenia do Trzech Króli, bez względu na to, co mówią kalendarze. Semestr wiosenny jest dość krótki z tygodniową przerwą w połowie lutego, a kończy się wraz z nadejściem dwutygodniowych ferii Wielkanocnych (najczęściej jest to Wielki Tydzień i Tydzień Wielkanocny). Ostatni, okres letni (Summer Term) z kolejną tygodniową przerwą na przełomie maja i czerwca ma swój finisz w drugiej połowie lipca, rozpoczynając wakacje letnie. W tym roku wakacje moich dzieci rozpoczęły się 24 lipca. Ale jest jeszcze dodatek gratis!!! Dodatkowo w ciągu całego roku szkolnego dzieci mogą liczyć na kilka dni wolnych extra. Są to dni przeznaczone dla nauczycieli na ich szkolenie –teacher training day. Ich termin zależy od dyrektora szkoły. Ale najczęściej są to poniedziałki po feriach lub piątki przed feriami. Nauczyciele się szkolą lub działają na terenie szkoły, a dzieci mają wolne.

Podsumowując; conajmniej 7 tygodni wolnego w czasie roku szkolnego plus ponad 5 tygodni wakacji daje nam więcej niż 12 tygodni bez szkoły. Jeśli do tego dodać inne wolne dni, to już teraz chyba nikt nie myśli że to mało? Tyle tygodni rodzice muszą zapewnić dzieciom opiekę w czasie ich pracy –niełatwe, prawda?

W Polsce ostatni dzień w szkole jest tylko dopełnieniem formalności; czyli uroczystym rozdaniem świadectw. A w Wielkiej Brytanii? Tu do ostatniego dnia dzieci są w szkole tyle godzin, co zawsze (czyli 6-7godzin). Wprawdzie, jak to na ogół bywa, w ostatnim tygodniu zajęcia są lekkie; wspólne oglądanie filmów, zabawy i znoszenie do domu ogromnych toreb zeszytów, prac i teczek wypełnionych mnóstwem zapisanych i zamalowanych przez naszych milusińskich kartek. Następuje okres pokazywania w domu tego, co się w szkole robiło przez cały rok. W ostatnim tygodniu szkoły nauczyciele są zasypywani laurkami, kartkami z życzeniami i kwiatami. Czasami dostają czekoladki badź butelkę wina, co nikogo tutaj nie gorszy. To wszystko. Nawet jeśli klasa składa się na jakiś prezent, jest to prezent skromny i symboliczny. Nikt nie otrzymuje świadectw, bo coś, co można porównać do świadectwa, czyli raport o nauce dziecka dostaje się na dwa, trzy tygodnie przed wakacjami.

Wiemy, że ze świadectwami szkolnymi bywa różnie. Pamiętam, że oczekiwanie na nie bywa często ogromnym stresem i jedną wielką niewiadomą. W tutejszym raporcie dziecka nie ma ocen. Każdy jeden przedmiot jest szczegółowo, opisowo oceniony i podsumowany. Pojawiają się także sugestie dla ucznia. To, co mi się osobiście bardzo podoba, to kolejność podawania informacji. Nie tylko tej umieszczonej w raporcie, ale także w czasie spotkań z nauczycielem czy derektorem. Romowę zawsze rozpoczyna się od tego, co pozytywne i godne pochwały. A potem w delikatny sposób następuje w razie konieczności wspomnienie tego, co mogło być niewłaściwe; Podam krótki przykład. Nauczyciel o uczniu do rodzica ”Moim zdaniem XY jest bardzo grzecznym i przyjaznym chłopcem. Jego wiedza matematyczna jest duża. Zgłasza się, udziela wielu poprawnych odpowiedzi. Interesuje się matematyką. Jedyne, nad czym radziłabym popracować to tabliczka mnożenia. Z tym miewa małe trudności, ale wierzę, że przez wakacje, a potem w następnym roku XY okaże się mistrzem także w tabliczce mnożenia”. Jest to bardzo mądre podejście do ucznia. Po takiej rozmowie ani dziecko, ani rodzic nie czują się przygnębieni i zestresowani, a wręcz przeciwnie, rosną im skrzydła, a optynizm wlany do serca przez pedagoga potrafi zdziałać cuda. Raport kończy się ogólną opinią wychowawcy i dyrektora szkoły o uczniu. Może jeszcze tylko dodam, że w raporcie wynajdziemy bardzo szczegółowe informacje na temat nieobecności i spóźnień z uwzględnieniem dat. W szkole średniej obok opisowej oceny, podany jest także stopień wiedzy –level. Na jakim poziomie jest uczeń w danym przedmiocie. Ale nie są to oceny. Oprócz odnotowanych szczegółowo spoźnień i nieobecności, rodzice dostają wykaz tak zwanych nadprogramowych prac, czyli tego, co uczeń zrobił sam od siebie lub czym pozytywnie zaskoczył. Jest także spis złych chwil; braku prac domowych, złego zachowania z uwzględnieniem przedmiotów i dat.

Ciekawostka! Nie ma takiej możliwości, by jakikolwiek uczeń nie dostał promocji do następnej klasy. Taka sytuacja nie mieści się w brytyjskiej świadomości. Dla każdego pytanego przeze mnie Anglika, możliwość pozostawienia ucznia w tej samej klasie na drugi rok jest nie tylko paskudną dyskryminacją, ale wręcz psychicznym znęcaniem się nad uczniem, bo jak to oni słusznie twierdzą szkoła ma uczyć a nie w tak upokarzający sposób karać. Jeśli uczeń czegoś nie umie, należy go tego nauczyć. Jeśli jest mu ciężko to szkoła musi mu wyjść na przeciw i pomóc. Szkoła według Brytyjczyka ma być miejscem, gdzie dzieci chętnie spędzają czas i które zawsze dobrze wspominają. Nie ma mowy o takiej sytuacji, by z różnych powodów słabszy uczeń był zastraszany możliwością powtarzania klasy. Pewna znajoma dyrektorka, kiedy opowiedziałam jej, że w Polsce istnieje taka możliwość była bardzo zbulwersowana i stwierdziła, że jest to łamanie praw człowieka. Pomyślałam, że przesadziła, ale po dłuższym zastanowieniu się i przypomnieniu sobie tych osób, którym to się zdarzyło, ich stresu, często gorszego traktowania przez pedagogów i to w obecności całej klasy, a co za tym idzie narażaniu na dokuczanie ze strony innych uczniów, przyznałam jej rację.

Po wakacjach dzieci wracają do szkół, do nowych klas i nowych nauczycieli, bo wychowawcy w szkołach podstawowych zmieniają się każdego roku. Jeszcze w lipcu, przed wakacjami uczniowie mają okazję poznać swojego przyszłego wychowawcę, zaznajomić się z nową klasą i dowiedziecieć się o czym będą się uczyć w następnym roku. Do takich celów służy Moving Day. Jeden dzień, kiedy wszyscy zmieniają klasę i nauczyciela na tego, pod którego opieką będą w następnym roku. Dzieci w ostatniej klasie szkoły podstawowej tego dnia odwiedzają swoją przyszłą szkołę, poznają nauczycieli, nowych kolegów, nowe zasady. Kolejny, według mnie mądry zwyczaj, który ma na celu zapobieganie tzw. wrześniowym stresom. Teraz, kiedy rozpoczęły się wakacje, wszyscy mają jasność co kogo czeka we wrześniu. Gdy brytyjskie dzieci cieszą się z wolnego, szkoły jeszcze pracują kilka dni. Pracownicy szkoły, w tym nauczyciele i ich asystenci zamykają stary rok i szykują się na pierwsze dni września. Grono pedagogiczne wraca do szkoły również kilka dni przed dziećmi, a gdy ostatecznie w szkole pojawią się opalone twarze dzieci, wszystko jest już zapięte na ostatni guzik i od pierwszego dnia zaczyna się nauka.

Ale zanim wrócimy do nauki, cieszmy się wakacjami!!! Zyczę wam udanych wakacji i urlopów! Może nie tak bardzo upalnych, ale słonecznych i ciepłych! Wracajcie wypoczęci, pełni nowych sił i pomysłów! Ja też tu wrócę pod koniec sierpnia i mam nadzieję, że ze zdwojoną energią zabiorę się za opowiadanie wam o Wielkiej Brytanii, bo wierzcie mi – jest o czym pisać! Do następnego razu!!!! A tymczasem podejrzyjmy co ciekawego robił Jaś Fasola w czasie jego francuskich wakacji....